Τις τελευταίες ημέρες, ιδίως μετά την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Αμερική όπου απευθύνθηκε στην Κοινή Σύνοδο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, ο Τούρκος Πρόεδρος έχει χρησιμοποιήσει επανειλλημένα προκλητικό λόγο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά της Ελλάδας, κάτι που έχει φέρει στα όρια τις σχέσεις των δύο χωρών.
Πιο συγκεκριμένα, στις 17 Μαΐου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απηύθηνε μία -“ιστορική” κατά τα περισσότερα ελληνικά μέσα- ομιλία στην Αμερικάνικη Βουλή, κατά την οποία δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις “απειλές” που δέχεται η χώρα από τους Τούρκους γείτονές της. Ο Πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα είναι μια «φιλήσυχη δημοκρατία, πάντα ανοιχτή στον διάλογο» αρκεί να τηρείται το Διεθνές Δίκαιο και οι κανόνες καλής γειτονίας τονίζοντας πως «Δεν πρόκειται να δεχτούμε επιθετικές κινήσεις που παραβιάζουν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα». Κάλεσε την Τουρκία να σταματήσει άμεσα τις προκλήσεις στο Αιγαίο, ζητώντας μεταξύ άλλων να σταματήσουν οι εναέριες παραβιάσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά.
Βέβαια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν παρέλειψε να κάνει αναφορά στο Κυπριακό και στην τουρκική εισβολή που δέχτηκε η χώρα τον Ιούλιο του 1974. Όπως ο ίδιος ανέφερε, «Δεν μπορεί να υπερισχύσει ο αναθεωρητισμός. Να μην ξεχνάτε, σας παρακαλώ, μία ανοιχτή πληγή που προκαλεί πόνο, την παράνομη κατοχή της Κύπρου -αυτό το ζήτημα πρέπει να επιλυθεί βάσει του διεθνούς δικαίου όπως είπα και χθες στον πρόεδρο Μπάιντεν κανείς ποτέ δεν θα αποδεχθεί τη λύση δύο κρατών στην Κύπρο».
Και συνέχισε, «Η Ελλάδα πάντα τείνει χείρα φιλίας στους γείτονες της, όμως μόνο ένα πλαίσιο υπάρχει για την επίλυση των διαφορών μας με τους γείτονες, αυτό του διεθνούς δικαίου. Δεν θα ανεχθούμε παραβιάσεις της κυριαρχίας μας και τις υπερπτήσεις πάνω από τα κατοικημένα νησιά, οι οποίες πρέπει να πάψουν άμεσα. Σας ζητώ να λάβετε υπόψη σας τον κίνδυνο αστάθειας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ όταν λαμβάνετε αποφάσεις για την προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού στην περιοχή».
Οι παραπάνω δηλώσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού, καθώς και η ίδια του η παρουσία στη Αμερικάνικη Βουλή, φαίνεται να εξόργισαν τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επεφύλλασε έναν προτώτυπο τρόπο να μεταφέρει τα μηνύματα του προς την Ελληνική Κυβέρνηση αλλά και τον ελληνικό λαό. Ειδικότερα, δύο μόλις εβδομάδες μετά την επιστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη από την Αμερική, ο Πρόεδρος της Τουρκίας ανέβασε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, διάφορες δηλώσεις που αφορούσαν την Ελλάδα. Το παράδοξο βέβαια στην επιλογή του αυτή είναι η χρήση της ελληνικής γλώσσας από μέρους του, κάτι το οποίο δεν είχε επιχειρήσει στο παρελθόν. Θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να απευθυνθεί άμεσα στην ελληνική πλευρά, ο Ταγίπ Ερντογάν δημοσίευσε μια σειρά από Tweets που μόνο φιλικά δεν τα λέει κανείς.
Πιο συγκεκριμένα, εξαπέλυσε διάφορες απειλές προς την Ελλάδα, κάνοντας αναφορά μέχρι στην καταστροφή της Σμύρνης και την βίαιη απομάκρυνση του ελληνικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία.
Δείτε αναλυτικά τα tweets του Ταγίπ Ερντογάν, γραμμένα στα ελληνικά:
Όπως είναι φυσικό, δηλώσεις σαν και αυτές δεν περνάνε απαρατήρητες, τόσο από την ελληνική ειδησεογραφία όσο και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το ελληνικό κοινό, γνωστό για τις άμεσες αντιδράσεις του σε τέτοια εθνικά ζητήματα, κατέκλεισε την πλατφόρμα του Τουίτερ από γνώμες, απόψεις και θεωρίες για το συγκεκριμένο ζήτημα. Ενδεικτικό είναι πως το hashtag #Ερντογαν φιγουράρει στις τάσεις του ελληνικού Twitter για πάνω από πέντε ημέρες, από όταν δηλαδή δημοσιεύτηκαν οι παραπάνω δηλώσεις.
Στην παρούσα έρευνα, μελετάται και αναλύεται η αντίδραση του ελληνικού κοινού στις δηλώσεις Ερντογάν κατά της Ελλάδας. Με την χρήση του Twitter API και της γλώσσας προγραμματισμού Python, διενεργήθηκε η συλλογή και η αποθήκευση πάνω από 3.500 ελληνικών tweets με συγκεκριμένη θεματολογία, η ανάλυση και η μελέτη τους με την χρήση dataframes αλλά και η πτικοποίηση των δεδομένων σε γραφήματα διαφόρων ειδών. Αξίζει να αναφερθεί πως τα tweets που συλλέχθηκαν αφορούν μόνο δύο ημέρες και συγκεκριμένα την 12η και 13η ημέρα του Ιουνίου, καθώς ο αλγόριθμος δεν μπορεί να συλλέξει παραπάνω από 3.500 δημοσιεύσεις.
Η ανάλυση αυτή διενεργήθηε στα πλαίσια του μαθήματος “Ανάλυση Μεγάλων Δεδομένων μέσω της Γλώσσας Python” στο Τμήμα Επικοινωνία και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει σκοπό την εκμετάλλευση της γλώσσας Python στην ανάλυση κειμένου και ειδικότερα στον εντοπισμό των συχνότερων λέξεων στα παραπάνω tweets, καθώς και στην συναισθηματική ανάλυσή τους. Διεξάγονται ασφαλή (με όποια επιφύλαξη) αποτελέσματα για τα παραπάνω ερευνητικά ερωτήματα.
Τα ευρύματα της παραπάνω μελέτης έχουν ως εξής:
- Οι συχνότερες λέξεις που εμφανίζονται στα ελληνικά tweets σχετικά με τον Ερντογάν
Βλέπουμε πως οι συχνότερες λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν είναι οι “Τουρκία” και ο “Μητσοτάκης”, καθώς οι υπόλοιπες είναι λέξεις που δεν χρειάζονται, κάτι που προδίδει την δυνατότητα εμπλουτισμού του κώδικα που χρήσιμοποιήθηκε.
Βέβαια η χρήση της λέξης “Μητσοτάκης” έχει ένα ενδιαφέρον, καθώς δείχνει πως γίνεται συχνή σύνδεση των δύο προσώπων και κατα επέκταση η σύγκρισή τους. Μια άλλη λέξη με ενδιαφέρον είναι τα “νησιά”. Όπως αναφέρθηκε και εισαγωγικά, αλλά βλέποντας και τα tweets του ίδιου του Ερντογάν, φαίνεται ότι το ενδιαφέρον και των δύο ηγετών αφορά το ζήτημα των ελληνικών νησιών και την αποστρατιωτικοποίησή τους.
- Συναισθηματική ανάλυση των tweets που συλλέχθηκαν
Στο παραπάνω διάγραμμα βλέπουμε μία αναλυτική κατανομή των συναισθημάτων που κυριαρχούν στα ελληνικά tweets για τον Ερντογάν. Φαίνεται ξεκάθαρα πως σχεδόν τα 1.5000 tweets έχουν ξεκάθαρο αρνητικό πρόσιμο ενώ από την άλλη πολλά απο αυτά έχουν και μία θετική χροιά. Βέβαια, αν κάποιος προσμερτήσει στα αρνητικά συναισθήματα, το συναίσθημα του φόβου, του θυμού και της λύπης, αυτά είναι εμφανώςπ ερισσότερα από τα θετικά στο σύνολο. Παρακάτω βλέπουμε σε άλλες μορφές γραφημάτων την συγκεκριμένη παραδοχή.
Συμπερασματικά καταλήγουμε στην παραδοχή πως το συγκεκριμένο ζήτημα έχει απασχολήσει σε τεράστιο βαθμό το ελληνικό κοινό του Twitter, το οποίο αντιδρά με θυμό στις δηλώσεις Ερντογάν. Βέβαια η ανάλυση μπορούσε να έχει εμπλουστεί πολύ παραπάνω, καθώς θα ήταν ωφέλιμο να ερευνηθούν πιο αναλυτικά τα πραπάνω tweets ως προς την διακύμανση στην συχνότητά τους και το καλύτερο καθάρισμα στις λέξεις που εμφανίζονται περισσότερο.
Ιωάννης Τόγιας