To 1973, η απόφαση της υπόθεσης Raw v. Wade, αποτελεί μια από τις ιστορικές αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Η απόφαση καθιερώνει το δικαίωμα της ελευθερίας των γυναικών στην ιδιωτική ζωή, δίνοντάς τους την επιλογή του τέλους μιας κύησης. Στις 24 Ιουνίου του 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανατρέπει την ιστορική απόφαση του Roe v. Wade, η οποία καθιστούσε νόμιμες τις αμβλώσεις στις πολιτείες των ΗΠΑ κι ανατρέπει για άλλη μια φορά τις ζωές των γυναικών.
Η απόφαση αυτή, προκαλεί θύελλα αντιδράσεων τόσο στην Αμερική, όσο και σε άλλες χώρες, καθώς πρόκειται για μια απόφαση, η οποία παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα και η οποία αναμένεται να αλλάξει πολλά πράγματα σε πολλά σημεία του πλανήτη.
Φυσικά, η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση των χωρών αυτών. Ο τρόπος με τον οποίο η ελληνική κοινή γνώμη επηρεάστηκε από την απόφαση των ΗΠΑ σχετικά με τις αμβλώσεις έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, το οποίο αξίζει να αναλυθεί παρακάτω. Συγκεντρώνοντας έναν συγκεκριμένο αριθμό δεδομένων, τόσο από τον ιστοχώρο newsit.gr, όσο και από το ελληνικό Twitter, μπορεί κανείς να διαπιστώσει οι τοποθετήσεις του ελληνικού κοινού ήταν πολλές κι έντονες.
Ξεκινώντας από το newsit.gr, ερευνήθηκε το tag «αμβλώσεις», του οποίου τα δεδομένα δίνουν την πληροφορία ότι τα περισσότερα άρθρα δημοσιεύτηκαν είτε στις 11 το πρωί, είτε τις απογευματινές προς βραδινές ώρες. Έχοντας υπόψιν το γεγονός πως εκείνες, τις βραδινές ώρες, δημοσιεύονται περισσότερα opinion pieces άρθρα, γίνεται κατανοητό γιατί τα άρθρα που αφορούν τις αμβλώσεις δημοσιεύτηκαν τις ώρες που αναφέραμε προηγουμένως.
Σε δεύτερη φάση, ερευνήθηκε η άποψη των χρηστών του ελληνικού twitter. Συγκεκριμένα, ερευνήθηκε το hashtag«αμβλώσεις», ξεκινώντας από την ημερομηνία 22/06/2022. Ο αριθμός δεδομένων που συλλέχθηκε ήταν 800, τα πεδία των οποίων χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγωγή συμπερασμάτων ήταν ο αριθμός των retweet που κάνουν οι χρήστες, το κείμενο του κάθε tweet και την ημερομηνία τους. Από αυτά τα πεδία, προέκυψαν ορισμένα ενδιαφέροντα αποτελέσματα.
Τα περισσότερα tweets σχετικά με τις αμβλώσεις έγιναν το μήνα Ιούνιο, ενώ παρατηρείται πως τα tweets για τις αμβλώσεις συνέχισαν να γίνονται και το μήνα Ιούλιο. Πιο συγκεκριμένα, στις 30/06 έγιναν 400 tweets, στη 1/07 έγιναν περίπου 200, ενώ στις 2/07 και 29/06 έγιναν περίπου 100 tweets. Δεδομένου ότι η απόφαση για τις αμβλώσεις ανακοινώθηκε στις 24/06, καταλαβαίνουμε γιατί οι χρήστες του Twitter ξεκίνησαν να σχολιάζουν το θέμα αυτό λίγες μόλις μέρες αργότερα.
Ο μέσος όρος επαναδημοσιεύσεων των tweets είναι περίπου 300, γεγονός που μας αποδεικνύει μια μεγάλη ταύτιση και ενδιαφέρον προς το συγκεκριμένο θέμα.
Από το παραπάνω γράφημα, είναι εμφανές πως τα tweets με τις περισσοτερες αναδημοσιεύσεις υπερβαίνουν αισθητά τον μέσο όρο που προαναφέρθηκε. Τα ίδια έγιναν τις πρώτες ώρες της 30ης Ιουνίου καθώς και τις πρώτες πρωινές ώρες της 3ης Ιουλίου. Επίσης, αρκετή δραστηριότητα παρατηρήθηκε στο διάστημα από 30/6 ως 1/07.
Το γεγονός αυτό, πιθανώς έχει να κάνει με την απόφαση περί αμβλώσεων από το δικαστήριο των Η.Π.Α, γεγονός που σχολιάστηκε από την ελληνική κοινή γνώμη.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλούν οι πιο συχνές λέξεις που εμφανίστηκαν στα tweets που μελετήθηκαν. Στο παρακάτω γράφημα, εμφανίζονται οι 15 πιο δημοφιλείς λέξεις.
Ανάμεσα στις πιο συχνές λέξεις, εμφανίζεται το ουσιαστικό «οπλοφορία». Η ύπαρξή του δικαιολογείται, εάν σκεφτεί κανείς το γεγονός πως σε πολλές Πολιτείες της Αμερικής, η απόκτηση ενός όπλου έχει λιγότερους νομικούς περιορισμούς και κυρώσεις από ότι ο τερματισμός μιας εγκυμοσύνης, ύστερα από την ανατροπή φυσικά της απόφασης του Roe v. Wade. Με βάση, λοιπόν, τα προαναφερθέντα δεν αποτελεί έκπληξη να εμφανίζονται κι οι λέξεις απόφαση, ΗΠΑ και μέλη (πιθανότατα του Κογκρέσου).
Η λέξη «Μπογδάνος» μπορεί να δικαιολογήσει την εμφάνισή της, αν λάβει κανείς υπόψιν τις δηλώσεις του Κωνσταντίνου Μπογδάνου, ανεξάρτητου βουλευτή, ο οποίος θέλησε να πάρει θέση στο ζήτημα, λέγοντας: «Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ΔΕΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ τις εκτρώσεις. Έθεσε όμως όριο τις 15 εβδομάδες κύησης, περιορίζοντας έτσι τους αβασάνιστους φόνους ανθρώπινων εμβρύων. Στην Ελλάδα ο νόμος επιτρέπει μέχρι τη 12η εβδομάδα! Για τι ακριβώς προβληματίζεται, λοιπόν, ο πρωθυπουργός;». Πιθανότατα λοιπόν, τα λεγόμενά του αυτά σχολιάστηκαν από το κοινό του ελληνικού Twitter.
Η πιο δημοφιλής ωστόσο λέξη, φαίνεται να είναι το ενοίκιο, με 7 φορές μεγαλύτερη συχνότητα από ότι η δεύτερη πιο δημοφιλής λέξη. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στην ύπαρξη και αναδημοσίευση ενός συγκεκριμένου tweet, το οποίο παρατίθεται παρακάτω.
Το συγκεκριμένο tweet, δεν σχετίζεται τόσο άμεσα με την απόφαση της Αμερικής, αλλά σχολιάζει περισσότερο την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, η οποία λόγω των χαμηλών μισθών και των υψηλών ενοικίων και φόρων, δεν καθιστά εύκολη τη δημιουργία μιας οικογένειας. Ακόμη, από το ίδιο tweet προκύπτει και το δημοφιλέστερο bigram, το οποίο είναι το εξής: «ενοίκιο, κοινόχρηστα».
Ένα άλλο bigram, το οποίο αξίζει να σχολιαστεί είναι τα ομόφυλα ζευγάρια. Ο λόγος για τον οποία σχολιάστηκε στο twitter με αφορμή τις αμβλώσεις, έγκειται στο γεγονός πως μια τέτοια απόφαση δημιουργεί φόβους για επόμενες νομολογίες, οι οποίες ενδέχεται να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα των ομοφυλόφιλων γάμων.
Όσον αφορά την ομοιότητα των σχετικών με τις αμβλώσεις tweets, μέσω του παρακάτω heatmap, που έγινε πάνω σε έναν ενδεικτικό αριθμό tweets, γίνεται εμφανές το γεγονός πως υπάρχει ελάχιστη ομοιότητα κι έντονη πολυφωνία αναφορικά με το συγκεκριμένο ζήτημα.
Καθώς πρόκειται για ένα θέμα, το οποίο έχει προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων στην ελληνική κοινή γνώμη, σημαντικό κρίθηκε να αναλυθεί η συναισθηματική ανάλυση των tweets. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρούνται αρνητικά συναισθήματα, αλλά κι ένας ανησυχητικός αριθμός θετικών εξαιρέσεων.
Προχωρώντας σε μια σύγκριση των συναισθημάτων της λύπης, της αρνητικότητας και της εμπιστοσύνης, παρατηρούνται υψηλότερα ποσοστά αρνητικότητας σε βάθος χρόνου, ενώ υψηλά είναι και τα ποσοστά της εμπιστοσύνης προς την απόφαση που πάρθηκε για τις αμβλώσεις.
Αναφορικά με τα συναισθήματα της χαράς και της αηδίας, μπορεί κανείς να διαπιστώσει πως η απόφαση των ΗΠΑ προκάλεσε μεγαλύτερη χαρά, από ότι αποστροφή. Το γεγονός αυτό ίσως οφείλεται στη χαρά όχι απέναντι στην ίδια την απόφαση, αλλά αναφορικά με τις θέσεις ατόμων, οι οποίοι τέθηκαν εύστοχα κατά της αποφάσεως αυτής.
Γίνεται κατανοητό, λοιπόν, από όλα τα προαναφερθέντα, πως το θέμα των αμβλώσεων απασχόλησε το ελληνικό κοινό, απευθείας μετά την ανακοίνωση της νέας απόφασης των ΗΠΑ. Παρ’ όλο που πρόκειται για ένα θέμα το οποίο δεν αφορά άμεσα τις Ελληνίδες και τους Έλληνες, τα δεδομένα έδειξαν μια πληθώρα αντιδράσεων και συναισθημάτων, τόσο σχετικά με το ίδιο το θέμα, όσο και για άλλα σχετικά θέματα. Αυτό που να αναρωτιόμαστε λοιπόν είναι το εξής: Είναι η απόφαση περί αμβλώσεων η αρχή για την άρση άλλων θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
Ιωάννα Ανδρονιάδη