Κυριακή 9 Ιουνίου, μία κρίσιμη ημέρα για την Ελλάδα όπως και για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Σε μία περίοδο έντονων πολιτικών και κοινωνικών αναταραχών, οι Έλληνες πολίτες κλήθηκαν να επιλέξουν τους αντιπροσώπους τους στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Ενόψει λοιπόν της διεξαγωγής των ευρωεκλογών, η Ελλάδα βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής σφαίρας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις εγχώριες εξελίξεις όπως αυτές διαμορφώνονταν κατά τη διάρκεια της ημέρας, απασχόλησε σχεδόν αποκλειστικά τόσο το ενδιαφέρον των πολιτικών δυνάμεων, όσο και των μέσων ενημέρωσης.
Από την ώρα που άνοιξαν οι κάλπες μέχρι και την ανακοίνωση των επισήμων αποτελεσμάτων, τα ελληνικά ειδησεογραφικά μέσα στο διαδίκτυο ανέπτυξαν έντονη δραστηριότητα, προσφέροντας στους αναγνώστες πλήθος πληροφοριών και αναλύσεων, σχετικά με την εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας.
Η ειδησεογραφία της 9ης Ιουνίου
Δεδομένου του τρόπου που διαμορφώθηκε το ενημερωτικό περιβάλλον της 9ης Ιουνίου και μέσα από το παράδειγμα της κατηγορίας «Ευρωεκλογές» 20 γνωστών ελληνικών ειδησεογραφικών ιστοσελίδων, πραγματοποιήθηκε η παρακάτω ανάλυση που εμβαθύνει στον παλμό της ελληνικής ειδησεογραφίας την ημέρα εκείνη.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας των ευρωεκλογών, οι δημοσιεύσεις άρθρων των ιστοσελίδων στην αντίστοιχη κατηγορία φαίνεται να ανήλθαν σε πολύ υψηλό αριθμό, με 1.315 άρθρα να αποτελούν το συνολικό δείγμα της ανάλυσης.
Το πλήθος των άρθρων φαίνεται να εκτοξεύτηκε στις 20:00μ.μ., λίγο μετά την λήξη της ψηφοφορίας και ιδιαίτερα όταν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων και τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν να δημοσιεύουν τις αρχικές εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων. Στην συνέχεια, στις 21:00μ.μ., όταν άρχισαν να ανακοινώνονται από το Υπουργείο Εσωτερικών τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα, η ροή των άρθρων μειώθηκε σε κάποιο βαθμό παραμένοντας ωστόσο αρκετά αυξημένη. Ενώ μέχρι και τις 23:00μ.μ. όπου οι αρχικές τάσεις είχαν αρχίσει να διαμορφώνονται, η δραστηριότητα των ειδησεογραφικών μέσων στο διαδίκτυο παρέμεινε σταθερά υψηλή.
Συγχρόνως, στα κείμενα της 9ης Ιουνίου μεγαλύτερη θέση εμφάνισης παρουσίασαν, από κοινού, τα τρία κυρίαρχα κόμματα που αποτέλεσαν τους βασικούς συντελεστές της «μάχης» στις ευρωεκλογές και κατέκτησαν τα μεγαλύτερα ποσοστά των ψήφων.
Όπως αποδεικνύεται από το παραπάνω wordcloud, οι αρχικές εκτιμήσεις και τα “Exit Polls” που φανέρωναν από ένα πρώτο στάδιο το προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας, δεν αποτέλεσαν πλεονέκτημα για την περαιτέρω, σε σύγκριση με τα άλλα κόμματα, αναφορά της στην ημερήσια αρθρογραφία.
Η εμφάνιση των μικρότερων κομμάτων, όπως και των λέξεων «έδρες», «ποσοστό», «αποτέλεσμα», «συμμετοχή», «κάλπες» δεν προκαλεί έκπληξη δεδομένου πως ενόψει μιας εκλογικής αναμέτρησης αναμένεται να χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν το περιεχόμενο των εξελίξεων.
Από μία συναισθηματική οπτική…
Αν και αναφερόμαστε σε ειδησεογραφικά άρθρα πολιτικού περιεχομένου, το συναισθηματικά φορτισμένο λεξιλόγιο δεν έλειπε από τον πυρήνα των κειμένων του δείγματος. Θετικότητα, αρνητικότητα, εμπιστοσύνη, θυμός και φόβος: τα συναισθήματα που φανερώνονται μέσα από τις λέξεις των άρθρων που εξετάστηκαν.
Το παραπάνω διάγραμμα αποκαλύπτει την ύπαρξη διαφόρων συναισθημάτων στο περιεχόμενο των κειμένων, με τον φόβο να βρίσκεται σε αρκετά χαμηλό επίπεδο συγκριτικά με τα υπόλοιπα συναισθήματα ,γεγονός που αποτελεί παράδοξο δεδομένου ότι η κινδυνολογία σε άρθρα πολιτικού περιεχομένου, δεν αποτελεί ένα σπάνιο φαινόμενο, ιδιαίτερα την περίοδο εκλογών. Η εμπιστοσύνη όπως ήταν αναμενόμενο, βρίσκεται σε μια μετριοπαθή θέση και αντιμετωπίζει ελαφριές διακυμάνσεις, ενώ ο θυμός είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Κάτι τέτοιο φυσικά μπορεί να οφείλεται στο ότι ακόμα δεν είχαν ανακοινωθεί τα τελικά αποτελέσματα της εκλογικής διαδικασίας. Ως εκ τούτου, ενδέχεται οι ειδησεογραφικές ιστοσελίδες να διατηρούσαν, ακόμα τουλάχιστον, μία ουδέτερη στάση.
Ωστόσο, αυτό που προκαλεί έκπληξη δεν είναι το συναισθηματικό φορτίο των λέξεων, το οποίο καλύπτει μία ευρύτερη γκάμα συναισθημάτων, αλλά ο ιδιαίτερα υψηλός βαθμός θετικότητας με τον οποίον τα κείμενα «απευθύνονται» στους αναγνώστες, καθώς και η διαφορά του με τον βαθμό αρνητικότητας.
Πριν τις 19:00 και την λήξη της ψηφοφορίας, το θετικό πρόσημο των άρθρων βρίσκεται σε αρκετά υψηλό επίπεδο. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια τους λόγους που συνέβη αυτό, ωστόσο μία σκέψη είναι πως ενδέχεται να υπήρχε μία προσπάθεια για προτροπή των πολιτών, να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, δεδομένου πάντα του υψηλού βαθμού αποχής που σημειώθηκε στις συγκεκριμένες εκλογές.
Το παραπάνω διάγραμμα αποκαλύπτει την ύπαρξη της θετικότητας στα κείμενα που εξετάστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και ιδιαίτερα από τις 20:00 και έπειτα, μετά την κοινοποίηση των πρώτων εκτιμήσεων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το κυβερνόν κόμμα κατάφερε να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία του, με το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης να βρίσκεται στην δεύτερη θέση και τα υπόλοιπα υποψήφια κόμματα να ακολουθούν. Ενδεχομένως ο υψηλός βαθμός θετικότητας που σημειώθηκε να φανερώνει μια πραγματικότητα, σχετικά με τον πολιτικό προσανατολισμό ενός μέρους του συνόλου των ιστοσελίδων που χρησιμοποιήθηκαν.
Ευρωεκλογές και αποχή
Στις φετινές ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου σημειώθηκε μεγάλη αποχή των πολιτών. Ειδικότερα η αποχή παρουσιάστηκε πανελλαδικός και όχι σε κάποιους επιμέρους νομούς. Αν και η τακτική αυτή αποτέλεσε επιλογή και στις προηγούμενες εκλογές, οι φετινές ευρωεκλογές απέδειξαν την πιο ακραία της μορφή.
Στο δείγμα των άρθρων με την μεγαλύτερη θετικότητα κατατάσσεται και το άρθρο: «Αποτελέσματα ευρωεκλογών 2024: Πρώτη φέτος η… αποχή – Σε ποιους νομούς ξεπέρασε το 60%»(ethnos.gr), το οποίο, παρόλο που σημειώνει ένα από τα υψηλότερα θετικά πρόσημα, πραγματεύεται την αποχή σε κάθε νομό.
Ακολούθως και δεδομένου του περιεχομένου του άρθρου, η έντονη εμφάνιση των λέξεων «αποχή», «νομός», «ποσοστό», «ξεπέρασε», στο παραπάνω wordcloud δεν προκαλούν έκπληξη.
Συνολικά, η ημέρα των ευρωεκλογών αποτέλεσε ένα κρίσιμο γεγονός το οποίο συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης. Η παραπάνω ανάλυση αναδεικνύει την ανάγκη ενός έντονου ρυθμού στην ειδησεογραφική κάλυψη, ιδιαίτερα κατά τις κρίσιμες ώρες των εξελίξεων. Τα συναισθήματά που κυριάρχησαν στα άρθρα, με έμφαση στην θετικότητα, ενδεχομένως να αποκαλύπτουν την προσπάθεια των μέσων ενημέρωσης να προσεγγίσουν τους αναγνώστες υιοθετώντας μία διαφορετική τακτική και προσδίδοντας έναν αισιόδοξο τόνο στην ενημέρωση, ακόμα και όταν πρόκειται για κρίσιμα γεγονότα της πολιτικής σκηνής.