O σεξισμός είναι η προκατάληψη και η διάκριση απέναντι σε έναν άνθρωπο λόγω του φύλου του, και ιδιαίτερα κατά των γυναικών. Ο όρος «σεξισμός» προέκυψε από τον φεμινισμό του «δεύτερου κύματος» της δεκαετίας του 1960 έως τη δεκαετία του ’80.
Ο σεξισμός μπορεί να είναι η πεποίθηση ότι ένα φύλο είναι ανώτερο και πιο σημαντικό από ένα άλλο φύλο. Η ιδεολογία του σεξισμού επιβάλλει όρια στο τι μπορούν και τι πρέπει να κάνουν οι άνδρες και τα αγόρια και τι μπορούν και τι πρέπει να κάνουν οι γυναίκες και τα κορίτσια.
Η έννοια του σεξισμού διαμορφώθηκε αρχικά για να αναφερθεί στην καταπίεση των κοριτσιών και των γυναικών, αν και στις αρχές του 21ου αιώνα ο όρος έχει επεκταθεί για να συμπεριλάβει την καταπίεση οποιουδήποτε φύλου, συμπεριλαμβανομένων ανδρών, διαφυλετικών ανθρώπων και τρανσέξουαλ.
Το περιεχόμενο του σεξισμού
Ο σεξισμός σε μια κοινωνία απευθύνεται συχνότερα στις γυναίκες και τα κορίτσια. Λειτουργεί για τη διατήρηση της πατριαρχίας και της ανδρικής κυριαρχίας, μέσω ιδεολογικών και υλικών πρακτικών και θεσμών που καταπιέζουν τους ανθρώπους με βάση το φύλο τους. Αυτή η καταπίεση παίρνει συνήθως τις μορφές της οικονομικής εκμετάλλευσης και κοινωνικής κυριαρχίας. Οι σεξιστικές συμπεριφορές και στάσεις διαιωνίζουν τα στερεότυπα των κοινωνικών ρόλων με βάση το βιολογικό φύλο. Μια κοινή μορφή κοινωνικοποίησης που βασίζεται σε σεξιστικές έννοιες διδάσκει συγκεκριμένες συμπεριφορές για τους παραδοσιακούς ρόλους ανδρών και γυναικών. Οι γυναίκες και οι άνδρες είναι αντίθετοι, με πολύ διαφορετικούς ρόλους: οι γυναίκες είναι το πιο αδύναμο φύλο και λιγότερο ικανές από τους άνδρες, ειδικά στον τομέα της λογικής και της συλλογιστικής. Οι γυναίκες δεν μπορούν να είναι καλοί ηγέτες στις επιχειρήσεις, την πολιτική και τον ακαδημαϊκό χώρο. Παρόλο που οι γυναίκες θεωρούνται φυσικά κατάλληλες για οικιακή εργασία και είναι εξαιρετικές ως φροντιστές, οι ρόλοι τους υποτιμούνται ή δεν αποτιμώνται καθόλου σε σύγκριση με την εργασία των ανδρών.
Σεξισμός και μισογυνισμός
Η ακραία μορφή της σεξιστικής ιδεολογίας είναι ο μισογυνισμός, το μίσος δηλαδή κατά των γυναικών. Μια κοινωνία στην οποία επικρατεί ο μισογυνισμός έχει υψηλά ποσοστά βαρβαρότητας κατά των γυναικών ‒ για παράδειγμα, με τις μορφές της ενδοοικογενειακής βίας, του βιασμού και της εμπορευματοποίησης των γυναικών και του σώματός τους. Όπου θεωρούνται ιδιοκτησία ή πολίτες δεύτερης κατηγορίας, οι γυναίκες κακοποιούνται συχνά, τόσο ατομικά όσο και θεσμικά. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που είναι θύμα βιασμού (ατομικό επίπεδο κακοποίησης) μπορεί να ακούσει από έναν δικαστή και την κριτική επιτροπή (θεσμικό επίπεδο) ότι ήταν υπεύθυνη λόγω του τρόπου που ήταν ντυμένη.
Σεξισμός και άνδρες
Καθώς ο όρος «σεξισμός» κέρδισε λαϊκή δημοτικότητα, η χρήση του εξελίχθηκε για να συμπεριλάβει και τους άνδρες ως θύματα διακρίσεων και κοινωνικών προσδοκιών. Σε μια πολιτιστική αντίδραση, ο όρος «αντίστροφος σεξισμός» προέκυψε για να επικεντρωθεί εκ νέου σε άνδρες και αγόρια και τυχόν μειονεκτήματα που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν. Οι υποστηρικτές των δικαιωμάτων των ανδρών δημιούργησαν την έννοια της κακής συμπεριφοράς και του μίσους κατά των ανδρών και έκαναν λόγο για μια κοινωνία που κυριαρχείται από γυναίκες.
Το ανδρικό αυτό κίνημα θεώρησε ότι ήρθε η ώρα να αξιολογηθεί η καταπίεση των ανδρών. Οι υποστηρικτές ζήτησαν έρευνα για την αντιμετώπιση των περιορισμών των ρόλων του φύλου και στα δύο φύλα. Έκτοτε η κοινωνία άρχισε να επικεντρώνεται στις έννοιες της ηγεμονικής αρρενωπότητας και της ηγεμονικής θηλυκότητας, για να αντιμετωπίσει την καταπιεστική πτυχή και στα δύο φύλα καθώς και την πτυχή της αμοιβαίας συμμόρφωσης και αντίστασης του κάθε φύλου.