καταναλωτική μανία που καταλαμβάνει συνήθως τις γυναίκες και συνοψίζεται θαυμάσια στο γενικό σύνθημα «ψώνιζε μέχρι να λιποθυμήσεις» δεν οδηγεί στον παράδεισο και δεν φέρνει την ευτυχία. Αντίθετα, ο δρόμος της καταναλωτικής μανίας καταλήγει στη σώρευση χρεών και στην ψυχολογική μιζέρια. H αλόγιστη αγορά καταναλωτικών αγαθών, η ονομαζόμενη «αγοροθεραπεία», είναι μία ιδιαίτερα πολύπλοκη ανθρώπινη έκφραση που πυροδοτείται από βασικά ένστικτα όπως τον ερωτικό ανταγωνισμό και την ανάγκη επίδειξης και κοινωνικής ανέλιξης. Επ’ ουδενί, όμως, δεν φέρνει ευτυχία. Αντίθετα, όπως διαπιστώνεται από τη βρετανική επιτροπή βιώσιμης ανάπτυξης, ο υπερκαταναλωτισμός βλάπτει το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής όλων μας.
Να ληφθούν μέτρα
Οι ερευνητές ζητούν τώρα να ενταχθεί στο σχολικό πρόγραμμα ειδικό μάθημα για τους κινδύνους του υπερκαταναλωτισμού έτσι ώστε τα παιδιά να διαφυλάξουν ως ενήλικες την προσωπική τους ευδαιμονία και να εξασφαλίσουν το μέλλον της Βρετανίας. Επίσης, η επιτροπή βιώσιμης ανάπτυξης κάλεσε τη βρετανική κυβέρνηση να λάβει μέτρα ώστε να περιορίσει τον υπερκαταναλωτισμό. Οπως τονίζει ο πρόεδρος της επιτροπής Τζόναθαν Πόριτ, «η υπερκατανάλωση είναι ένα θέμα ταμπού για την κυβέρνηση και όσους χαράσσουν την πολιτική της, καθώς η οικονομία βασίζεται στην «εξώθηση των πολιτών να δαπανούν όλο και περισσότερο. Αυτό, όμως, απλώς δεν μπορεί να συνεχιστεί. Οι κοινωνικές και οι περιβαλλοντικές συνέπειες είναι τέτοιες, που εξουδετερώνουν όποιο κέρδος και αν έχουμε από τον καταναλωτισμό. Θεωρούμε εκδήλωση πολιτικής δειλίας το ότι κανείς δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα».
Η έκθεση που τιτλοφορείται «Πολιτικές βιώσιμης κατανάλωσης» αναφέρει ότι η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να πάψει να υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να επηρεάσει την κατανάλωση και να χαρακτηρίζει το δικαίωμα στην υπερκατανάλωση «ελευθερία επιλογής» κατ’ ουσίαν εξωθώντας τους πολίτες στο να κάνουν κάτι που θα τους βλάψει.
Ο Τιμ Τζάκσον και η Λόρι Μικαέλις τονίζουν ότι η κυβέρνηση τηρεί στάση αδιαφορίας σχετικά με τα προσωπικά χρέη των πολιτών και την απόλυτη δυστυχία που φέρνει ο εγκλωβισμός στα καταναλωτικό δόκανο. Τα παρόντα επίπεδα κατανάλωσης δεν είναι δυνατό να διατηρηθούν, ενώ μετά βεβαιότητος θα οδηγήσουν σε αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, περιβαλλοντική καταστροφή και, τέλος, στην ψυχολογική ανασφάλεια των καταναλωτών εξαιτίας των χρεών.
Αρνητικές επιπτώσεις
«Ο υπερκαταναλωτισμός στον δυτικό κόσμο μοιάζει να αποτελεί πλέον τρόπο ζωής που, ωστόσο, δεν προσφέρει ούτε ψυχολογική ούτε κοινωνική ικανοποίηση. Αντίθετα, επηρεάζει εξαιρετικά αρνητικά το περιβάλλον. Αν, λοιπόν, αναλογισθούμε ότι αυτή η καταστροφή αποτελεί αποτέλεσμα της προσπάθειας να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής, τότε σίγουρα πρόκειται για τραγωδία». «H πεποίθηση ότι ο υπερκαταναλωτισμός θα μας βοηθήσει να γίνουμε πιο ευτυχείς είναι τόσο βαθιά ριζωμένη στη ψυχή μας, που αδυνατούμε να πιστέψουμε ότι δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια», αναφέρει η έκθεση. «Πολλές μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ζουν σε ανεπτυγμένες χώρες δεν νιώθουν πιο ευτυχισμένοι ή ικανοποιημένοι, παρά την αύξηση του εισοδήματός τους σε επίπεδα που υπερκαλύπτουν τις βασικές ανάγκες».Unmute
Remaining Time -0:00Fullscreen
Γενικότερα, ομάδες και οικογένειες που δεν αγόρασαν παρά μόνον ό,τι είχαν απόλυτη ανάγκη είχαν περιορίσει σημαντικά τα οικιακά απορρίμματα και την κατανάλωση των πόρων τους.Ταυτόχρονα, αποδείχθηκε ότι είχαν ενισχυμένο αίσθημα κοινωνικής συμμετοχής, προσωπικής ικανοποίησης και είχαν βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους. Επίσης, ο πρόεδρος της επιτροπής τόνισε ότι η εξώθηση των καταναλωτών να δαπανούν περισσότερα χρήματα και να αγοράζουν περισσότερα αγαθά δεν πρόκειται να επιλύσει το οικονομικό πρόβλημα της Βρετανίας. Αντίθετα, είναι μία πρακτική επισφαλής που ενδέχεται να υποβιβάσει το επίπεδο ζωής και να καταστρέψει την υγεία των πολιτών.